شرایط نگهداری مواد شیمیایی در آزمایشگاه
مقدمه:
شرایط نگهداری مواد شیمیایی در آزمایشگاه همواره سوال مبهمی برای کسانی است که در آزمایشگاه کار میکنند مواد شیمیایی آزمایشگاهی موادی هستند که از حساسیت بسیار بالایی برخوردار هستند پس باید برای نگه داری این مواد دستورالعمل های را رعایت کرد. و اینکه در ایمنی كار با مواد شیمیایی اولین موردی كه باید به آن توجه كرد چیست؟در این مقاله سعی میکنیم پاسخ شما به ساده ترین شکل ممکن بدهیم .
منظور از نام گذاری کلمه آزمایشگاه برگرفته از کلمه فرانسوی البراتوار laboratoire: به معنی مکانی که در آنجا، جهت بررسی و نتیجه گیری درباره ویژگی های مواد، کشف و تایید روابط موجود بین مواد مختلف و یا تشخیص چگونگی و دلیل وقوع پدیده ها، آزمایش های علمی از جمله آزمایش های شیمیایی، فیزیکی، زیستی و یا طبی تشخیصی صورت می گیرد.
در واقع پیشرفت دانش و تکنولوژی به پیشرفت در سیستم های آزمایشگاهی منجر شده است. این امر به نوبه خود زمینه ساز پیشرفت بشریت در آزمایشگاه و گسترش انواع آزمایشگاه ها برای دسترسی به اهداف گوناگون خواهد بود. این پیشرفت ها در نهایت به شناخت موارد خطرساز در زندگی انسان و تالش برای ارتقای سطح زندگی انسان می باشند .
پس با توجه به اهمیت فراوان آزمایشگاهها در حوزه پیشرفت علوم و بهبود نقایص ایجاد شده که در روند تولید هر نوع محصول امری بدیهی است؛ نیازمند دانشی هستیم که ابتدا اصول اساسی استفاده از روشها و دستگاههای
آزمایشگاهی را بیان کرده و در ادامه آموزشهای الزم مبتنی بر قوانین تایید شده علمی و تجربی را فراهم کند.
برای دستیابی به گوشه ای از این اصول با ما همراه باشید.
در این مقاله تلاش میکنیم شما را با شرایط نگهداری مواد شیمیایی در آزمایشگاه نگهداری میکنید آگاه تر کنیم.
شرایط و نحوه نگهداری مواد شیمیایی در آزمایشگاه
یک سوال مهم: مواد شیمیایی چیست ؟
مواد ماده شیمیایی، هرنوع ماده ای است که از حجم و جرم تشکیل شده باشد. این امر یعنی هر ماده به سه حالت اصلی جامد، مایع و یا گاز است. ماده شیمیایی میتواند خالص عنصر( یا مخلوطی از آن ها )محلول، ترکیب یا گازباشد.
ماده شیمیایی یا به صورت طبیعی در محیط اطراف ما موجود هستند و یا بصورت مصنوعی در آزمایشگاهها
تولید می شوند.مواد شیمیایی کاربرد بسیاری در صنایع مختلف دارند که در مقاله کاربرد مواد شیمیایی آزمایشگاهی به بیشتر این کاربرد ها اشاره کرده ایم.
تولید یک ماده در آزمایشگاه یعنی واکنش بین دو یا چند جزء بصورت کنترل شده، ولی امان از روزی که این اجزا
بدون اطلاع و به یکباره خودبه خود واکنش دهند ؛ می توان گفت فاجعه رخ می دهد… اما نه اگر کند باشد مثل
زنگ زدن آهن بلکه گاه این برهم کنش های شیمیایی انقدر سریع هستند که ش ما فرصت بستن پلک خود را
ندارید و نتیجه می شود عکس زیر:
پس در وهله ی اول شناخت انواع مواد شیمیایی لازمه ی نگهداری صحیح آنهاست. این شناخت چگونه حاصل
میشود؟ با سالها تالش و کوشش و تحصیل در این حیطه نه روشهای تجربی.
لطفا برای شناخت مواد از روشهای علمی استفاده کنید ؛ نخورید ، نیاشامید و اصراف نکنید. حتی المکان نفس هم نکشید .در ادامه به چند مورد از نحوه ی نگهداری از مواد شیمیایی اشاره خواهیم کرد.
ایمنی در آزمایشگاه شیمی
ایمنی در آزمایشگاه شیمی بسیار حائز اهمیت است زیرا ممکن است با مواد شیمیایی خطرناک کار کنید. در ادامه، چند مورد اصلی در رابطه با ایمنی در آزمایشگاه شیمی را بررسی خواهیم کرد:
- اطلاعات و آموزش: در آزمایشگاه شیمی، شما باید در مورد خواص مواد شیمیایی که با آنها کار میکنید، اطلاعات کافی داشته باشید. قبل از آغاز هر آزمایش، دستورالعملها و فرآیندهای ایمنی را به دقت مطالعه کنید و درک کنید.
- تجهیزات ایمنی: از تجهیزات ایمنی مانند نشانگرهای حرارتی، عینک ایمنی، دستکشهای محافظ، ماسکهای صنعتی و کاپشنهای محافظ استفاده کنید. همچنین، در صورت لزوم از دستگاههای محافظتی مانند هود و دستگاههای اسکشن استفاده کنید.
- محیط کار: محیط کار را درست سازماندهی کنید. از آزمایشگاه خالی از اشیا غیرضروری، چیزهای آتشزا و مواد شیمیایی خطرناک پاکیزه حفظ کنید. همچنین، مناطقی برای دور ریختن مواد شیمیایی و دیگر ضایعات تعیین کنید.
- مواد شیمیایی: با مواد شیمیایی با احتیاط برخورد کنید. همیشه برچسبها را بر روی مواد شیمیایی بررسی کنید و از خواص، خطرات و راههای استفاده صحیح آگاه شوید. همچنین، مواد شیمیایی را در ظروف محکم و مناسب نگهداری کنید و بازیابی و دفع آنها را به درستی انجام دهید.
- آتشنشانی: در آزمایشگاه شیمی، خطر آتش و انفجار وجود دارد. بنابراین، همواره باید در نزدیکی آب و آتشنشانی باشید. اطمینان حاصل کنید که آتشنشانی در دسترس و کارآمد است و همیشه راه خروج آزاد است.
- تهویه: در آزمایشگاه شیمی، انواع بخارات و گازهای مضر وجود دارند. مطمئن شوید که آزمایشگاه دارای سیستم تهویه مناسب است و همچنین در صورت نیاز از ماسکهای صنعتی استفاده کنید.
- دفع ضایعات: ضایعات شیمیایی و مواد باقیمانده را به درستی دفع کنید. از ظروف و سیستمهای مناسب برای جمعآوری و دفع ضایعات استفاده کنید. همچنین، از طریق راهنماییهای صحیح، آموزش و اطلاعات مربوطه بازیافت و دفع مواد را انجام دهید.
- اضطراری: دستورات اضطراری و فرآیندهای ایمنی را بشناسید. آزمایشگاه باید دستورات اضطراری، اطلاعات تماس و فهرست مواد خطرناک را در دسترس قرار دهد. همچنین، تمرینهای ایمنی و آموزش برای مواجهه با حوادث و وضعیتهای اضطراری را برگزار کنید.
- همکاری: همکاری و ارتباط مؤثر با سایر اعضای آزمایشگاه بسیار مهم است. به اشتراک گذاشتن اطلاعات، تجربیات و هشدارها با همکاران و سرپرست آزمایشگاه میتواند بهبود ایمنی کارها را تضمین کند.
چرا باید ایمنی در آزمایشگاه را فرابگیریم؟
خب اولین و ساده ترین پاسخ اینست: برای اینکه سالم بمانیم! و این جمله به تنهایی مهم ترین دلیل می باشد.
و پاسخ ساده و مهم دیگر: ارزان است! اتفاقات اغلب نیاز به هزینه زیادی دارند نسبت به هزینه ای که میتوان برای
خرید تجهیزات و موادی که برای سالم ماندن “ایمنی در آزمایشگاه” نیاز است .
سالم ماندن یعنی جلوگیری از جراحات، آسیب به سالمتی، و حتی مرگ، که هزینه اینها قابل حساب و کتاب نیست.
پس شرایط و ویژگی های نگهداری مواد شیمیایی، نحوه نگهداری مواد، شرایط نگهداری مواد و … همگی زیر
مجموعه ای از ایمنی در کارهای آزمایشگاهی هستند که در ادامه به اختصار در رابطه با آنها مواردی ذکر خواهد
شد.
نحوه ی نگهداری از مواد شیمیایی در آزمایشگاه
نگهداری صحیح از مواد شیمیایی در ازمایشگاه بسیار مهم است تا به دقت و ایمنی کار کنید. در زیر نکاتی را برای نگهداری مواد شیمیایی در ازمایشگاه شرح خواهیم داد:
- آگاهی از خواص مواد شیمیایی: برای هر ماده شیمیایی که در ازمایشگاه استفاده میشود، باید خواص و خطرات آن را بدانید. برچسبها و برگههای ایمنی را بررسی کنید و دستورالعملها را دنبال کنید.
- تجهیزات ایمنی: اطمینان حاصل کنید که از تجهیزات ایمنی مانند کیسههای اضطراری، دستکشها، عینک و لباسهای محافظ استفاده میکنید.
- ذخیرهسازی مناسب: مواد شیمیایی را در ظروف محکم و مناسب ذخیره کنید. برچسبها را به طور صحیح خوانده و مواد را در جاهایی که از دسترس کودکان و حیوانات حفظ شده باشند قرار دهید. همچنین، مواد قابل اشتعال را از منابع حرارتی دور نگه دارید.
- تنفس در محیطهای مناسب: در صورتی که با مواد شیمیایی تنفسی را تحت تأثیر قرار میدهید، در محیطهای دارای سیستم تهویهمطبوع کار کنید یا از ماسک تنفسی استفاده کنید.
- جدا کردن مواد شیمیایی: مواد شیمیایی قابل اشتعال، اسیدها و بازها را از یکدیگر جدا نگه دارید تا واکنشهای خطرناک رخ ندهد. همچنین، ضروری است که مواد سمی و غیرسمی را نیز جدا نگه دارید.
- دستورالعملهای حذف: دستورالعملهای صحیح برای حذف مواد شیمیایی را رعایت کنید. بررسی کنید که آیا مواد قابل بازیافت هستند یا باید به طور صحیح معادله شوند. از روشهای مناسب برای دفع مواد خطرناک استفاده کنید و قوانین و مقررات مربوط به دفع مواد شیمیایی را رعایت کنید.
- بررسی و کنترل موجودی: به طور منظم موجودی مواد شیمیایی را بررسی کنید. اطمینان حاصل کنید که مواد منقضی شده را دور بریزید و موادی که به اتمام رسیدهاند را بازسازی کنید. این اقدام به جلوگیری از استفاده از مواد منقضی یا ناکارآمد کمک میکند.
- آگاهی از حوادث و اورژانسها: در صورت رخداد حادثهای مربوط به مواد شیمیایی، باید با دستورالعملهای ایمنی و روشهای اورژانس آشنا باشید. آموزشهای مناسب را دریافت کنید و مراحل لازم برای ایمنی خود و سایر افراد را به درستی دنبال کنید.
- دفترچه اطلاعات ایمنی مواد (MSDS): برای هر ماده شیمیایی مورد استفاده در ازمایشگاه، یک دفترچه اطلاعات ایمنی مواد (MSDS) در دسترس باشد.
- شناخت اصولی انواع مواد برای جلوگیری از واکنهشای غیرارادی است.
- پس از شناخت مواد بدیهیست که نباید مواد را در کنار هم نگهداری کرد. پس برای اسیدها، بازها، آمفوتر
ها، انواع عناصر و فلزات و عناصر موجور در آزمایشگاه باید ظروف مناسب تهیه و به طور جداگانه محافظت
کرد. - پنبه را کنار آتش نگذارید! یکی از مهم ترین شرایط اولیه برای اکثر واکنش ها حضور یک محرک و فعال
کننده است که عموما این محرک انرژی حرارتی یا گرما است. پس مورد مهم سوم دوری از تابش
مستقیم خورشید، سیستم های گرمایشی، و سایر عوامل ایجاد کننده حرارت است. - موادی که بخارات و یا بوی بد متساعد می کنند عموما برای سیستم تنفسی انسان مضر هستند؛ پس
باید یک سیستم تهویه مناسب در آزمایشگاهها موجود باشد؛ ساده ترین آنها تهویه در و پنجره است.
اگر حلال صنعتی میل نکردید موردی ندارد بخارات سمی استنشاق کنید
5.هر ماده باید در محل مناسبی نگهداری شود، پس باید فضای ازمایشگاهی ما به اندازه کافی جا برای
انواع مواد داشته باشد.
شرایط نگهداری از مواد شیمیایی
مواد شیمیایی از جمله موادی هستند که علیرغم کاربرد مفید و زیاد آنها در صنایع، مـاهیتی خطـر ساز دارند و
اسـتفاده از آنهـا مسـتلزم اطلاعـات لازم دربـاره ی مـواد تشـکیل دهنـده و چگـونگی واکنش این مواد با مواد
دیگر و محیط دارد. برای نگهداری و انبـار کـردن مقـدار زیـاد مـواد پـر خطربه مدت طولانی، انبارداران ناگزیر
به رعایت یک رشته اصول ایمنی هستند که بعضی از آنها به اختصار در زیر عنوان می شود.
مورد مهم اول این است که مواد اشتعال زا، مواد اسیدی و سمی و … همگی در صورت واکنش و ایجاد انفجار و
آتش نیاز به یک خاموش کننده سریع آتش دارند پس یک کپسول آتش نشانی از ملزومات اصلی هر ازمایشگاه
است. برای مشاهده و اطلاع از مواد شیمیایی خطرناک مقاله آنرا مشاهده کنید.اما بطور کلی الزم است آزمایشگاه های مواد شیمیایی و سموم دارای ویژگیهـا و شـرایط خاصـی باشـند
تـا از آتش سوزی و تصاعد گازهای سمی جلـوگیری کنند . برخـی از ایـن ویژگیهـا و شـرایط عبارتند از:
- محیط آژمایشگاه بایـد خشـک و عـاری از رطوبـت باشـد، زیـرا رطوبـت باعـث فعالیتهـای شیمیایی می شود
- مواد آتش زا و قابل انفجار به دور از اتصـالات الکتریکـی قـرار داشـته باشـند کـه در صورت ایجاد اتصالات برقی و
جرقه به سرعت شعله ور نشوند. - باید دارای سیستم تهویه خوب و مناسـبی باشـد و بهتـر اسـت مـوادی کـه دارای بخارات سمی هستند در
نزدیکی محل تهویه قـرار داشـته باشـند تـا بخـارات آنهـا بـه سرعت به بیرون فرستاده شود. - باید دارای تجهیزات و البسه ایمنی باشند و مواد از لحاظ میزان نشـت دادن بـه طور مرتب مورد دقت و مراقبتقرار گیرند .الزم است آزمایشگاه در محل مناسـبی قـرار داشـته و دارای درب هـای خـروج اضـطراری باشد که در صورت بروز خطرات احتمالی، جان افراد به مخاطره نیفتد.
- مواد آتشزا و قابل انفجار باید در محلهای جداگانه مخصوص نگهداری شوند.
- از کشـیدن سـیگار و افـروختن آتـش و ایجـاد شـعله و جرقـه در محـیط جـداً خودداری گردد.
- در قفسه هایی نگهداری مواد شیمیایی، نصب برچسبهای مشخص کننده الزامیاس ت.
- بطریهای محتوی مواد شیمیایی مـایع در قفسـه هـای پـایین و نزدیـک بـه کـف آزمایشگاه نگهداری شوند تا در صورت سقوط به زمین و افتادن، خطر شکسـتن ایـن بطریهـا بـه حداقل برسد.
باید ها و نباید ها در ایمنی آزمایشگاه
شرایط نگهداری مواد شیمیایی در آزمایشگاه و قوانین و رعایت آنها در هر کاری موجب موفقیت در ن کار و علاوه بر آن کاهش خسارات و تلفات ناشی از عدم اجرای آنهاست. سالانه چندین هزار نفر در کل جهان براثر عدم رعایت قوانین و اصول کار در آزمایشگاهها صدمات
جبران ناپذیر و حتی مرگ را تجربه می کنند . در ادامه به چند مورد از قوانین اشاره خواهد شد.
باید ها:
- رعایت تجهیزات ایمنی: از تجهیزات ایمنی مناسب مانند کفشهای ایمن، لباسهای محافظ، کلاه، عینک و دستکشهای محافظ استفاده کنید.
- آشنایی با مواد شیمیایی: قبل از شروع به کار با هر نوع ماده شیمیایی، نیاز است که با خصوصیات آن، روش استفاده و مقادیر مجاز آشنا شوید.
- دستورالعملهای ایمنی: همواره دستورالعملهای ایمنی را بخوانید و به آنها پایبند باشید. از جمله، روشهای صحیح دستور دادن، نگهداری و دفع مواد شیمیایی و استفاده از تجهیزات ایمنی.
- مدیریت ضایعات: ضایعات شیمیایی را به درستی مدیریت کنید و به دستورالعملهای مربوطه برای دفع آنها پایبند باشید.
- استفاده از تجهیزات ایمنی: تجهیزات ایمنی مانند دستکشها، عینکهای محافظ و ماسکهای تنفسی را هنگام کار با مواد شیمیایی و مواد آزمایشی استفاده کنید.
نباید ها:
- نادیده گرفتن خطرات: هرگز خطرات مربوط به مواد شیمیایی را نادیده نگیرید. همواره خطرات را بهطور جدی بگیرید و از تجهیزات ایمنی استفاده کنید.
- آشامیدن و خوردن: هیچ وقت در آزمایشگاه غذا یا نوشیدنی مصرف نکنید. همچنین از دست زدن به لبان، دهان یا چشمها با دستان خود خودداری کنید
آشنایی با قوانین ومقررات و اصول ایمنی درآزمایشگاه
- پوشیدن رو پوش سفید در موقع کار در آزمایشگاه برای محافظت لباسها درمقابل مواد شیمیایی و همچنین
پیشگیری از آلودگی به مواد مضر - پیش از برداشتن مواد از ظروف مواد شیمیایی، برچسب آنها را به دقت بخوانید
- در مربوط به شیشه های محلول را روی میز آزمایشگاه نگذارید زیرا در صورت آلودگی ،امکان انتقال آلودگی به ظروف اصلی وجود دارد
- از واکنشگرها، به اندازه نیاز بردارید
- هیچ گاه مواد شیمیایی اضافی برداشته شده را به ظرف اصلی بر نگردانید
- پس از برداشتن مواد ،در ظروف مواد شیمیایی را خوب ببندید
- هیچگاه هنگام انتقال محلول ها از طریق پیپت یا قطره چکان، نوک پیپت یا قطره چکان خود را داخل شیشه های محلول فرو نبرید
- شیشه های محلول عمومی را در جای خود بگذارید و از انتقال آنها خودداری کنید
- در صورت نیاز به تخلیه محلول ها در سینک آزمایشگاه ، قبل از تخلیه شیر آب را بازنمایید زیرا اسیدها و نمک های نقره ، مس و جیوه خاصیت خورندگی دارند و باعث از بین رفتن لوله ها به ویژ ه لوله سربی می گردند علاوه براین تجمع برخی ازمواد در سینک باتوجه به سمی بودن و انتشار درمحیط در صورت استنشاق ،مضر می باشد
- پرهیز از حرارت دادن و ضربه زدن به مواد قابل انفجار
- انجام آزمایشهایی که تولید مواد، بخارات و گاز های سمی می نمایند در زیر هود به منظور پیشگیری از پخش گاز و بخارات سمی در آزمایشگاه
- اجتناب از بوییدن مواد ناشناخته به طور مستقیم ودر صورت لزوم با تکان دادن دست ، اندکی از بخار مواد را با احتیاط به سوی بینی خود هدایت کنید .
- در صورت ریختن اسید یا باز یا هر ماده شیمیایی خورنده ای روی میز یا زمین ،آن را با مقدار زیادی آب بشویید. در صورتی که لباس شما با اسید آغشته شد آن را با آمونیاک رقیق خنثی کنید و اگر به باز آغشته شد آن را با استیک اسید رقیق و سپس با آمونیاک خنثی کنید و در پایان با آب زیاد شستشو دهید.
شیوه مرتب کردن مواد در آزمایشگاه
فضای مناسب برای داشتن یک آزمایشگاه ایمن و استاند ارد از مهم ترین عواملی است که باید قبل از هرچیزی به
آن توجه داشت. نحوه چیدمان قفسه ها، امکانات کافی مانند کمد و کابینت های مناسب برای نگهداری از مواد
شیمیایی و … از مواردیست که باید به آنها توجه داشت.
حداقل ارتفاع سقف آزمایشگاه باید بین سه تا سه و نیم متر باشد و کمتر از این مقدار استاندارد نمیباشد. تعداد
درب های آزمایشگاه نیز باید استاندارد باشد و هر آزمایشگاهی باید دارای حداقل دو درب ورودی و دو درب خروجی باشد و محوطه درب ها باید به شعاع یک متر خالی بماند.
مواد شیمیایی باید دارای محل مناسبی برای ذخیره مواد شیمیایی باشند برای نمونه کمد نگهداری مواد شیمایی یکی از مواردی است که برای نگهداری چنین موادی تهیه می شود. تخته یا وایت برد باید به گونه ای در آزمایشگاه نصب شود که نور از سمت چپ به آنها بتابد.
همچنین سکوها و میزهای کار پرسنل به صورت ردیف های پنج تایی می باشد و در وسط هر کدام سینک آزمایشگاه تعبیه شده است. با توجه به نوع کاربری آزمایشگاه میز بندی نیز باید دارای ابعاد استانداردی باشد. از دیگر ویژگی های آزمایشگاه ایمن و استاندارد روکش های بکار رفته در سکوبندی می باشد.
عموما روکشهای ضد اسید یا سنگ گرانیت برای میزکار استفاده می شوند زیرا در برابر مواد شیمایی و اسیدی مقاوم بوده و زیبایی ظاهر خود را در اثر ریزش چنین موادی حفظ میکند. همچنین تاسیسات مختلف نظیرشیر آب، پریز برق، گاز شهری و … باید به صورت استاندارد و اصولی در میز بندی آزمایشگاهی تعبیه شوند. میزها باید دارای فضای خالی باشند تا افراد هنگام نشستن روی چهارپایه راحت باشند و به مهره های گردن و کمر آنها فشار وارد نگردد.
قفسه و کمدهای نگهداری مواد شیمیایی
- باید به شرخ زیر باشند:
- کمد نگهداری مواد شیمیایی
- کمد آزمایشگاهی برای متریالهای مختلف و انواع قفسه های آزمایشگاهی
- کمد ضد اشتعال
- قفسه های قفل دار برای نگهداری از مواد خطرناک، سمی و اشتعالزا، کپسول آتش نشانی، سطل شن
- شیرآلات آزمایشگاهی، دوش و چشم شو ی آزمایشگاهی
- جعبه کمک های اولیه
- قفسه نگهداری از فایلها، کتابها، گزارشات، جداول و مدل ها
- فایل مخصوص برای نگهداری وسایل ایمنی شامل دستکش، عینک و…
- کمد نگهداری لباس و روپوش های آزمایشگاه و وسایل شخصی پرسنل
- هود آزمایشگاه و فن آزمایشگاهی برای تهویه هوا و خروج دود و بخارهای سمی ناشی از فعالیت های مختلف
- میز توزین برای انجام فعالیت های بسیار دقیق
در نگهداری از مواد شیمیایی به چه نکاتی باید توجه داشت؟
علاوه بر بررسی عالئم استاندارد روی مواد شیمیایی، آگاهی از هشدارهای R&S که اطلاعاتی شامل کمک های
اولیه در صورت استنشاق، تماس و بلع گوارشی مواد، بیان خطرات آنها و همچنین توصیه هایی در رابطه با نگهداری،ذخیره مواد و…می باشد به انجام آزمایش با حفظ شرایط ایمن کمک می نماید .
- محیط انبار: محیط انبار باید مناسب برای نگهداری مواد شیمیایی باشد. این محیط باید خشک، خنک، تهویهدار و خالی از منابع آتش باشد. همچنین، مواد شیمیایی باید در جایی نگهداری شوند که از دسترس کودکان و حیوانات حفظ شده باشند.
- ظروف نگهداری: برای مواد شیمیایی، ظروف مناسبی مانند بطریها، ظروف پلاستیکی یا ظروف شیشهای استفاده کنید. اطمینان حاصل کنید که ظروف دارای درب محکم هستند و لولهها و بطریها را عمودی نگهدارید تا ریزش مواد جلوگیری شود.
- برچسبگذاری: هر ظرف شامل ماده شیمیایی باید به طور صحیح برچسبگذاری شده باشد. برچسب باید شامل نام ماده، علامتهای خطر، تاریخ تهیه و تاریخ انقضا باشد. همچنین، نام و شماره تلفن فرد مسئول نگهداری را نیز بر روی برچسب قید کنید.
- جداگانه نگهداری کنید: مواد شیمیایی خطرناک را از مواد غیرخطرناک جدا نگهدارید. به خصوص، اسیدها و بازها را از یکدیگر جدا کنید زیرا واکنش بین آنها ممکن است خطرناک باشد.
- محدودیت دسترسی: دسترسی به مواد شیمیایی باید محدود و کنترل شده باشد. فقط افراد مجاز و آشنا با مواد باید به آنها دسترسی داشته باشند و در صورت امکان، قفلهای محافظ روی کابینتها و انبارها نصب کنید
لیست هشدار های R&S که باید بدانید به شرح زیر میباشد:
- R1:ماده در حالت خشک قابل انفجار است
- R2:خطر انفجار براثر ضربه، اصطکاک، حریق یا سایر منابع اشتعال واحتراق وجود دارد
- R3:خطر شدید انفجار بر اثر ضربه، اصطکاک، حریق یا سایر منابع اشتعال و احتراق وجود دارد
- R4:خطر تشکیل ترکیبات فلزی بسیار حساس و قابل انفجار وجوددارد
- R5:بر اثر حرارت دیدن ممکن است منفجر شود
- R6:خطرانفجار ماده درتماس یا بدون تماس با هوا وجود دارد
- R7:ممکن است باعث ایجاد حریق شود
- R8:ممکن است درتماس با مواد قابل اشتعال سبب احتراق شود
- R9:امکان انفجار در صورت مخلوط شدن با مواد قابل اشتعال وجود دارد
- R10:قابل اشتعال است
- R11:بسیار قابل اشتعال است
- R12:به شدت قابل اشتعال است
- R13: گاز مایع شده به شدت قابل اشتعال
- R14:به شدت با آب واکنش ایجاد می کند.
- R15:تماس با آب باعث آزادشدن گازهای بسیار قابل اشتعال می شود.
- R16:امکان انفجار ماده در صورت مخلوط شدن بامواد اکسید کننده وجوددارد.
- R17:به طور خود به خود در هوا مشتعل می شود.
- R18:در هنگام استفاده امکان تشکیل مخلوط بخارماده و هوا که قابل اشتعال و انفجار است، وجود دارد.
- R19:ممکن است پراکسید های قابل انفجار تشکیل دهد.
- R20:در صورت استنشاق زیان آور است.
- R21:درصورت تماس با پوست زیان آور است
- R22:در صورت خوردن آن زیان آوراست.
- R23:در صورت استنشاق سمی است.
- R24:در صورت تماس با پوست سمی است
- R25:در صورت خوردن سمی است.
- R26:در صورت استنشاق بسیار سمی است.
- R27:در صورت تماس با پوست بسیار سمی است.
- R28:در صورت خوردن بسیار سمی است.
- R29:در اثر تماس با آب گازهای سمی آزاد میکند.
- R30:در هنگام استفاده ممکن است بسیارقابل اشتعال شود.
- R31:در تماس با اسیدها باعث آزاد شدن گازهای سمی می شود.
- R32:در تماس با اسیدها باعث آزاد شدن گازهای بسیار سمی می شود.
- R33:خطر ایجاد اثرات تجمعی ماده وجوددارد.
- R34:باعث ایجاد سوختگی می شود.
- R35:باعث ایجاد سوختگی شدید می شود .
- R36:باعث تحریک چشم ها می شود.
- R37:باعث تحریک دستگاه تنفسی می شود.
- R38:باعث تحریک پوست می شود.
- R39:خطر ایجاد عوارض بسیار شدید برگشت ناپذیر وجود دارد.
- R40:دلایل وشواهد محدودی دال برسرطان زا بودن ماده وجود دارد.
- R41:خطر آسیب جدی به چشمها وجود دارد.
- R42:در صورت استنشاق ممکن است باعث ایجاد حساسیت شود
- R43:در صورت تماس پوستی ممکن است باعث ایجاد حساسیت شود.
- R44:خطر انفجار ماده براثر حرارت دیدن در محیط های بسته وجود دارد.
- R45:ممکن است باعث ایجاد سرطان شود .
- R46:ممکن است باعث ایجاد آسیب های ژنتیکی و وراثتی شود.
- R47:ممکن است سبب نقص هایی در تولد شود.
- R48:خطر آسیب جدی به سلامتی، در صورت تماس طولانی مدت وجود دارد.
- R49:در صورت استنشاق ممکن است باعث ایجاد سرطان شود.
- R50:برای آبزیان بسیار سمی است.
- R51 برای آبزیان سمی است.
- R52:برای آبزیان زیان آور است.
- R53:ممکن است باعث ایجاد عوارض نامطلوب طولانی مدت درمحیط های آبی شود .
- R54:برای گیاهان سمی است.
- R55:برای جانوران سمی است.
- R56:برای موجودات خاکزی سمی است
- 03R57:برای زنبورها سمی است.
- R58:ممکن است باعث ایجاد عوارض نامطلوب طولانی مدت درمحیط زیست شود.
- R59:برای الیه ازن خطرناک است.
- R60:امکان آسیب رساندن به سیستم باروری وجود دارد
- R61:ممکن است برای جنین خطرناک باش د.
- R62:امکان خطرآسیب رساندن به سیستم باروری وجود دار د.
- R63:امکان خطرآسیب برای جنین وجوددارد.
- R64:ممکن است برای کودکان شیر خوار زیان آور باش د.
- R65:زیان آور است :درصورت خوردن ممکن است باعث ایجاد آسیب ریوی شود.
- R66:تماس بلندمدت با ماده ممکن است باعث خشکی و ترک خوردگی پوست شود.
- R67:بخارات ماده ممکن است باعث خواب آلودگی و سرگیجه شود.
- R68:امکان ایجاد عوارض غیر قابل برگشت وجود دارد.
نتیجه گیری
نکاتی که در بالا ذکر شد در رابطه با ایمنی در محیط کاری آزمایشگاه بود.که با رعایت این نکات و آگاهی از خطرات و در حد ممکن پیشگیری از آنها میتوانید یک محیط امن در محل کار خود در آزمایشگاه داشته باشید.همچنین دانستن لیست هشدار ها نیز کمک بسیاری در محیط آزمایشگاه به کارکنان میکند. اگر به دنبال خرید مواد شیمیایی آزمایشگاهی از یکی از معتبر ترین وارد کننده های ایران هستید به سایت ما مراجعه کنید و محصولی با کیفیت و با بهترین قیمت تهیه کنید. همچنین شرکت میناتجهیز نمایندگی مرک در کشور نیز میباشد که در زمینه واردات این برند معتبر فعالیت میکند و میتوانید خرید مواد شیمیایی مرک خود را با بهترین قیمت ها و با ضمانت بهترین کیفیت از فروشگاه اینترنتی ما انجام دهید.
ممنونم از مقاله کاربردی که ارئه دادید