اتانول (C₂H₅OH)، که به عنوان الکل اتیلیک نیز شناخته میشود، یک ترکیب شیمیایی است که به طور گستردهای در صنایع مختلف و همچنین به عنوان یک ماده مصرفی در نوشیدنیهای الکلی استفاده میشود. در زیر به بررسی خصوصیات، کاربردها و تولید اتانول میپردازیم:
خصوصیات فیزیکی و شیمیایی
– فرمول شیمیایی: C₂H₅OH
– جرم مولکولی: 46.07 گرم بر مول
– نقطه جوش: 78.37 درجه سلسیوس
– نقطه ذوب: -114.1 درجه سلسیوس
– دانسیته: 0.789 گرم بر میلیلیتر در دمای 20 درجه سلسیوس
– حلالیت: اتانول یک حلال قطبی است و میتواند بسیاری از مواد شیمیایی را در خود حل کند.
کاربردهای اتانول
اتانول جزء اصلی موجود در نوشیدنیهای الکلی مانند آبجو، شراب و ویسکی است.
اتانول به عنوان یک سوخت زیستی در موتورهای بنزینی استفاده میشود. E85 (مخلوطی از 85% اتانول و 15% بنزین) یک نمونه از این کاربرد است.
به دلیل قطبی بودن و توانایی حل کردن بسیاری از ترکیبات، اتانول در صنایع شیمیایی به عنوان حلال مورد استفاده قرار میگیرد.
اتانول به دلیل خواص ضدباکتریایی خود در تولید مواد ضدعفونیکننده و ضدعفونی سطوح استفاده میشود.
اتانول در فرمولاسیون بسیاری از داروها به عنوان حلال و ماده نگهدارنده استفاده میشود.
تولید اتانول
اتانول میتواند به دو روش اصلی تولید شود:
- تخمیر زیستی: این روش شامل تخمیر کربوهیدراتها (مانند گلوکز) توسط مخمرها یا باکتریها است. این فرآیند به ویژه در تولید نوشیدنیهای الکلی و سوختهای زیستی استفاده میشود.
- هیدراسیون اتیلن: در این روش، اتیلن (C₂H₄) در حضور اسید فسفریک به اتانول تبدیل میشود.
اثرات زیست محیطی و بهداشتی
اتانول به طور کلی برای انسانها و محیط زیست نسبتاً ایمن است، اما مصرف بیش از حد آن میتواند به مسمومیت الکلی و مشکلات جدی سلامت منجر شود. در طبیعت، اتانول به سرعت تجزیه میشود و اثرات منفی بلندمدتی بر محیط زیست ندارد.
اتانول یک ترکیب شیمیایی پرکاربرد است که نقشهای متعددی در صنایع مختلف ایفا میکند. از نوشیدنیهای الکلی گرفته تا سوختهای زیستی و ضدعفونیکنندهها، اتانول بخش مهمی از زندگی روزمره ماست. تولید آن از منابع زیستی و شیمیایی امکانپذیر است و به دلیل تجزیهپذیری زیستی، اثرات زیست محیطی نسبتاً کمتری دارد.